Michiel Firet van Programma naar een Rijke Waddenzee heet ons allemaal welkom. “Pieter Beeldman van Rijkswaterstaat en casushouder van het Kierbesluit en Pieter van Beukering van de Vrije Universiteit van Amsterdam gaan eerst een korte toelichting geven, waarna we met elkaar in gesprek gaan.”
Beeldman begint: “Ik wil jullie graag meenemen in de opgave die we eind vorige eeuw al hadden. We wilden graag de harde barrière tussen zoet en zout weghalen en de ecologische verbinding van de Noordzee met het stroomgebied van de Rijn herstellen. De landbouw, het zoete water, de beleving van veiligheid waren echter allemaal aspecten waar mensen zich zorgen om maakten. Toch hebben we de onzekerheid omarmd en zijn we sinds vorig jaar stapsgewijs begonnen met het toelaten van zout water in de Haringvliet. Dit noemen we lerend implementeren.
We weten niet wat de effecten zijn. Daarom gaan we heel planmatig kijken wat de invloed van het zoute water is. Onze ervaring is dat we het nog nooit zo rustig hebben gehad in de communicatie. Dit komt omdat we de partijen steeds hebben meegenomen in de onzekerheid. Hierdoor hebben wij bijvoorbeeld het vertrouwen van de landbouw. Het moet echter wel goed blijven gaan.”
Van Beukering neemt vervolgens het woord. “Al econoom en hoogleraar heb ik me verdiept in natuurlijk kapitaal als een economisch goed wat services verleend aan de mens. Het Haringvliet is zo’n natuurlijk kapitaal. Ik heb gekeken wat de milieu-economische effecten zijn bijvoorbeeld het Kierbesluit, maar ook naar andere projecten van het Droomfonds.”
Aan de hand van People, Planet en Profit konden er conclusies en aanbevelingen worden gedaan. “Mensen hebben een hoge waardering voor echte natuurbeleving en zijn voornamelijk positief. Wel moeten mensen kennis hebben van de projecten, anders staan ze er negatiever tegenover. Ook is het belangrijk om de effecten op de landbouw nauwkeurig in kaart te brengen. De ecosysteemdiensten die projecten zoals het Kierbesluit leveren zijn voornamelijk positief en economisch werd er veel gewonnen.”
De aanwezigen kunnen nu met elkaar in gesprek gaan. “The floor is yours!”, aldus Michiel Firet.
Vooral communicatie en besluitvorming wordt een belangrijk onderwerp gevonden. “Wat kunnen we leren voor het waddengebied? Welke elementen zijn fundamenteel om het denken en de besluitvorming te kantelen?”
Beeldman: “Helderheid en met elkaar aan tafel komen is belangrijk gebleken. Je moet mensen stap voor stap meenemen. Wij hebben bijvoorbeeld goed moeten luisteren naar de boeren. Goed contact, daar gaat het om. Dat wil niet zeggen dat je soms niet een nuchtere aanpak moet hebben. We moeten ons doel wel voor ogen blijven houden. Uiteindelijk moest de Haringvliet wel op een kier.”
Het gesprek gaat door en komt uiteindelijk op het lastige onderwerp van het kwantificeren van je doelstellingen. Moet je dit wel (willen) doen?
Beeldman: “Het betekent niet dat wanneer je doelstelling niet kwantificeert, je niet gaat monitoren. Het gaat uiteindelijk om het hele verhaal en wat je uiteindelijk doel is.”
Van Beukering: “Er vinden ook metingen plaats op de bekendheid van het Droomfonds, het bezoek van de bestemmingen. De sociale kant wordt dus ook gemeten. Er zit bijvoorbeeld een stijgende lijn in het bezoeken van de plek en het meekrijgen van het verhaal. Beeldvorming is cruciaal. Je moet zowel de emotionele beleving als de portemonnee meenemen.”
We gaan afronden. Beeldman en Van Beukering vonden het erg leuk om het enthousiasme van iedereen te horen. Monitoring en aanscherping op zo’n terrein als dit erg belangrijk. Geslaagde workshops zoals deze zijn daarom van grote waarde.